“Sommige mensen zijn zó arm, die hebben alleen maar geld”

Blij dat ik ineens weer een lunch mag boeken – voor na een begrafenis in Usselo – bij Hanninkshof. Spreek daar even kort met de eigenaar over het feit dat er weer ‘versoepelingen’ zijn en dat soms even een ‘pas op de plaats’ goed is om je te realiseren wat je allemaal hebt, doet en wilt in het leven.De familie zit op een fijn terras samen na te praten en te lunchen en als ik even naar buiten ga om te zien of alles ‘loopt’, vliegen 2 politiewagens en kort daarna 2 ambulances bijna de bocht uit richting Boekelo. Mijn hart slaat over, toch niet weer iets in Boekelo… Dat het mijn woonplaats is speelt mee, de angst dat er op de Boekelosestraat een ongeval zal gebeuren ook, want soms is het daar een heuse racebaan.

Ik bel mijn man Pieter en hij heeft ‘niets gehoord’. Dat zegt iets maar ook niets natuurlijk, zelf in een dorp als Boekelo weet niet iedereen gelijk alles. Ik neem afscheid van de familie bij Hanninkshof, bedank de kok voor een heerlijke salade die hij voor me maakte en rij richting huis. Nog even een kop koffie, omkleden en naar de sportschool, dat stond op de planning totdat een vriend belt die ik mocht helpen bij de organisatie van het afscheid van zijn vader…ik denk gelijk “toch niet zijn moeder nu?” Zonder mijn gedachte uit te spreken beantwoordt hij mijn vraag door te zeggen “een goede vriend van me is vanmiddag plotseling overleden”…”dicht bij jou, aan de Boekelosestraat”. Ik beantwoord de vraag of ik wil komen positief en bedenk dat het dan wel geen ongeval is wat er plaats vond aan de Boekelosestraat maar wel een gebeurtenis minstens zo indrukwekkend:

Henk Afink – in meerdere opzichten een bekende Boekeloër en eigenaar van de kleinste garage in Nederland – is ‘in het harnas overleden’. Henk zakt in zijn eigen werkplaats zomaar in elkaar zakt en overlijdt ondanks alle reanimatie-pogingen.

En dat vindt plaats op donderdag 24 juni, de dag waarop Henk Afink 65 jaar werd. Mij wordt verteld dat ik er mag zijn maar vooral niet mag sturen, ze niet van ‘stemmig zwart’ houden en ze graag ‘alles zelf willen doen’. Koren op mijn molen dus. Ik kleed me om, bel de sportschool af en stap in mijn auto met koelplaat en verzorgingskoffer en rijd er naartoe. Als ik het pad inrij word ik kort opgevangen door ‘de vriend’ en hoor dat er veel ‘hier’ zal gebeuren, waar anders? “Henk hoort hier, dus blijft hij hier’, dat is geen rocket science om te begrijpen en klinkt bovendien als een feit. Ik ontmoet zijn vrouw en als ik vraag hoe het is zegt ze ‘”slecht”. Ik houd van die directheid en ga met haar wandelen als ze aangeeft ‘niet stil te kunnen staan’. We lopen door een prachtige tuin waarin zondag 27 juni een verjaarsfeest gepland was.

“Hij is 65 jaar geworden Karen, ik wilde hem verassen met een optreden van Maartje & Kine, ken je wel toch?” Zonder te antwoorden denk ik gelijk, “misschien moet dit alles gewoon doorgaan?”

Zoals altijd gaat mijn eerste zorg uit naar de overledene – Henk – die met een zachte en rustige uitdrukking op zijn gezicht op een matras in de woonkamer ligt en omringd wordt door bloementjes uit de tuin, een gebloemd dekbed en veel lieve mensen die nauwelijks kunnen geloven ‘dat Henk er niet meer is’…Natuurlijk niet. We verzorgen en kleden hem samen en bouwen met autobanden en een oude plank – logisch toch, hergebruiken wat er is? – een plek om hem op te baren in de woonkamer. “Niet in de werkplaats hoor Karen, dan is ie zo ver weg”…. Deuren open met uitzicht op een prachtige tuin, naast hem bloementjes uit diezelfde tuin en een klamboe tegen de vliegjes…zo hoort dat hier.

Zondag 27 juni ben ik ‘te gast’ bij een afscheid wat zo natuurlijk, zo eigen en zo in eigen beheer is georganiseerd dat ik denk dit is absoluut één van de allermooiste ‘bijeenkomsten’ waar ik bij mocht zijn. Een afscheid van een zo geliefde man en vriend, zó in zijn ‘taal’ geschreven en uitgevoerd dat ik er bijna ‘blij’ van word. En dat is ook precies de bedoeling. “Karen we vieren zijn leven, dát is wat we gaan doen, en dát is ook wat hij gewild zou hebben”. Natuurlijk was hij graag ‘de jarige’ gewest en niet ‘de overledene’ dat moge duidelijk zijn. Natuurlijk zouden alle gasten hém liever omarmd hebben – dat mocht gelukkig weer – en niet alleen zijn vrouw Tineke Schaper die overigens niet alleen verdriet voelt naar haar eigen zeggen. Tineke deelt een paar dagen later het volgende over haar beleving die middag: “Ik was niet intens verdrietig, wel verdrietig en evenzo ook blij dat zoveel vrienden van dichtbij en ver waren gekomen, het voelde ook als een reünie, een versterken van banden die er zijn, ook al zie je elkaar soms jaren niet. Het weer oplichten van draden die er altijd waren, zijn en zullen zijn. Ook dat heeft Henk’s overlijden wellicht bewerkstelligd.”

De bijeenkomst wordt geopend met een ‘fly-over’ van Henk’s vliegvrienden. Met een zogenaamde ‘missing man’ symboliseren 4 over de tuin vliegende vliegtuigen – waarvan er eentje uit de groep wegvliegt – het gemis dat Henk voor hen betekent. Daarna opent Tineke de samenkomst met een geweldig eerlijk, oprecht en bovenal liefdevol verhaal. Haar grote liefde – Henk Afink – is naar haar zeggen een ‘buitengewoon lief mens. Buitengewoon. Lief. En onmogelijk buitengewoon lief. Ze benoemt in haar verhaal ook goudeerlijk een kant van zijn karakter die zij wat minder begrijpt. Het ‘altijd maar doorgaan met vechten’, waarop hij zijn ‘drive’ daartoe ooit verklaarde door het stellen van een simpele tegenvraag: “je vraagt een vogel toch ook niet te stoppen met vliegen?”. En daarmee is alles uitgelegd.

Aansluitend verzorgden Maartje & Kine – een cabaretduo – een warm intermezzo waarna er gedronken en gegeten wordt, geheel volgens plan. Geen optreden op een verjaarspartij maar wel samen ‘het leven vieren,’ alleen in een totaal andere context. Ik zie en spreek veel mensen op dit drukbezochte informeel samenzijn rondom Henk. Hoor veel uitspraken die aangeven hoe geliefd dit mens, deze man is: “Henk is een bijzonder mens”,” Henk, daar is er maar eentje van, intelligent, lief en strijdvaardig”, ‘hij is al 50 jaar mijn vriend, wat zal ik hem missen, hij komt nooit meer even de koekjestrommel leegeten…” Het is een summiere opsomming van de man, de mens en de vriend die zo gemist gaat worden. Als een vriend tot slot een paar goed bewaarde oneliners van Henk aanhaalt blijft er eentje hangen waarmee ik dit stuk kopte “sommige mensen zijn zo arm die hebben alleen maar geld”…. Ik laat deze uitspraak bezinken, kijk om me heen en zie al die mensen die zo intens verbonden zijn met Henk en Tineke en weet zeker dat deze mensen heel rijk zijn …zonder daarbij aan euro’s te denken.

Maandag 28 juni sta ik voor ingang de Putter van het crematorium in Usselo en hoor een zwaar geronk zonder dat ik nog iets zie. Mij is gevraagd in stilte en op afstand de laatste fase van dit afscheid te begeleiden, het wegbrengen van het lichaam van Henk naar het crematorium. Zijn lichaam, verpakt in een witte doek – omwonden met keperbanden van de Hengelose markt en voorzien van nog wat wilde bloemen – ligt stevig bevestigd op een motor met zijspan. Op een constructie die in de voorgaande dagen met liefde en zorg is gebouwd door zijn motorvrienden. Ik zie hen niet veel later naar me toerijden vlak nadat er een flink aantal motorvrienden een erehaag opstellen. Voorop Henk, zoals iedere maandagavond als zij met elkaar – wekelijkse traditie – een mooie tocht reden door Twente en omstreken waar Henk – zoals iedereen weet – ‘als geen ander de weg weet’. Henk wordt door Tineke en zijn motorvrienden naar binnen begeleid en in de ovenruimte aangekomen klinken er nog kort wat emotionele woorden en een mooi kort gezongen ‘farewell’.En dan schiet toch die oneliner weer door mijn hoofd……..en denk: “wat zijn deze mensen rijk”….

– Geschreven door Karen Hof, aangevuld door Tineke Schaper en met haar toestemming gedeeld –